Սիրտ անոթային համակարգ

Անոթային համակարգն ընդգրկում է արյունատար և ավշային համակարգերը:

 

Արյունատար համակարգի մեջ են մտնում սիրտը և արյունատար` զարկերակներ, երակներ, և մազանոթներ, որոնք առաջացնում են խողովակների փակ համակարգ: Արյունը գտնվում է այդ խողովակներում և շնորհիվ սրտի կատարած ռիթմիկ կծկումների և թուլացումների` որպես <<մղիչ պոմպի>> աշխատանքի, անընդհատ գտնվում է շարժման մեջ:

 

new

 

 

Արյան շրջառության կենտրոնական օրգանը սիրտն է: Սիրտը քառախորշ մկանային օրգան է: Գտնվում է կրծքավանդակի խոռոչում, կրծոսկրից հետ, ստոծանու վրա, առաջային միջնորմում: Սիրտն ունի քիչ տափակած կոնի ձև, տարբերում են սրտի գագաթ (apex), հիմ (basis), առաջային, վերին և ստորին երեսներ և այդ երեսներին իրարից բաժանող աջ և ձախ եզրեր: Սրտի կլորացած գագաթը դարձած է ցած, առաջ ու ձախ, հասնում է 5-րդ միջկողայձին տարածությունը, միջին գծից 8-9 սմ դեպի ձախ, գագաթն ամբողջությամբ կազմվում է ձախ փորոքի հաշվին:

 

Տարբերում են արյան մեծ, փոքր և սրտային (պսակաձև) շրջանառություն:

 

Արյան շրջանառության մեծ շրջան

Ձախ փորոքը կծկվելով զարկերակային արյւոնը մղում է աորտայի մեջ: Նրանից ճյուղավորվում են զարկերակներ, որոնք արյուն են մատակարարում բոլոր օրգաններին, ներառյալ սիրտը: Յուրաքանչյուր օրգանում զարկերակները աստիճանաբար ճյուղավորվում են առաջացնելով փոքր զարկերակների և մազանոթներւ խիտ ցանց: Արյան շրջանառության մեծ շրջանի մազանոթներից մարմնի բոլոր հյուսվածքներն են մտնում թթվածին և սննդանյութեր, իսկ բջիջներից մազանոթների մեջ է անցնում ածխաթթու գազ: Այդ դեպքում արյունը զարկերակայինից վերածվում է երակայինի: Մազանոթներն իրար միանալով, սկզբում առջացնում են փոքր, իսկ հետոª ավելի խոշոր երաներ: Դրանց միջից ամբողջ արյունը հավաքվում է երկու մեծ սիներակներում: Վերին սիներակը սրտին արյուն է բերում գլխից, պարանոցից, վերին վերջույթներից, իսկ ստորին սիներակըª մարմնի բոլոր մնացած մասերից: Երկու սիներակներն էլ թափվում են աջ նախասիրտը: Արյան այն ուղին, որը սկսվում է ձախ փորոքից, անցնում է բոլոր օրանների զարկերակների, մազանոթների և երակների միջով և հասնում մինչև աջ նախասիրտը կոչվում է արյան շրջանառության մեծ կամ մարմնային շրջան: Արյան շրջապտույտը արյան շրջանառության մեծ շրջանով տեղի է ունենում 20-23 վրկ-ում:

 

Արյան շրջանառության փոքր շրջան

Սրտի աջ կեսը մտնում է թթվածնով աղքատ երակային արյունը: Աջ փորոքը կծկվվելով, արյունը մղում է թոքային զարկերակը: Թոքային զարկերակի երկու ճյուղերով արյունն ուղղվում է դեպի թոքերը: Թոքային զարկերակի ճյուղերը թոքերում բաժանվում են ավելի ու ավելի փոքր զարկերակների և վերածվում մազանոթների, վերջիններս խիտ ցանցապատում են բազմաթիվ թոքաբշտիկները, որտեղ մտնում է մթնոլորտային օդ: Թոքերի մազանոթներում երակային արյունը վերածվում է զարկերակայինի: Այնուհետև, արյունը հավաքվում է երակներում: Երակները միանալով, առաջացնում են չորս թոքային երակներ, որոնք մտնում են ձախ նախասիրտը: Արյան այն ուղին, որն աջ փորոքից անցնում է թոքերի զարկերակների, մազանոթների և երակների միջով մինչև ձախ նախասիրտը կոչվում է թոքային շրջան կամ արյան շրջանառության փոքր շրջան: Տևում է 4-5 վրկ:

 

нев1

 

Սովորաբար ընդունում են, որ սրտի մեծությունը հավասար է տվյալ անհատի բռունցքի մեծությանը: Սրտի միջին չափերն են. երկարությունը` 12-13 սմ, լայնությունը` 9-10,5սմ, առաջ-հետին չաը` 6-7 սմ: Տղամարդու սիրտը 300 գրամ է, կնոջը` 220 գրամ:

Սրտի խոռոչները — նախասրտերն ընդունում են սիրտը հոսող արյունը, իսկ փորոքները դուրս են մղում արյունը սրտից դեպի զարկերակները: Աջ և ձախ նախասրտերը, ինչպես նաև համապատասխան փորոքները միմյանցից բաժանված են միջնապատով: Ընդհակառակը, աջ նախասիրտն ու աջ փորոքն իրար հետ հաղորդակցվում են աջ նախասիրտ-փորոքային բացվածքով (ostium atrioventriculare dextrum), նույնպիսի հաղորդակցություն կա նաև ձախ նախասրտի և ձախ փորոքի միջև` ձախ նախասիրտ-փորոքային բացվածքը (ostium atrioventriculare sinstrum):

Այս բացվածքով նախասրտերի կծկման ժամանակ արյունը խոռոչներից լցվում է փորոքների մեջ: Նախասիրտ-փորոքային բացվածքի շրջանում գտնվում են փեղկավոր փականները. աջ կողմում եռափեղկ փականը (valva atrioventricularis dextra), իսկ ձախ կողմում երկփեղկ` միտրալ փականը (valva atrioventricularis sinistra): Փականները էնդոկարդի ծալքեր են, որոնք թույլ չեն տալիս փականներին շրջվել նախասրտերի կողմը և դրանով արգելում են արյան հետ հոսքը փորոքներից դեպի նախասիրտ: Թոքային զարկերակի և աորտայի սկզբնական մասում նույնպես կան փականներ, որոնք կոչվում են կինսալուսնաձև փականներ (valva semilunaris), որոնք արգելում են արյան հետ հոսքը դեպի փորոք: Առողջ մարդու մոտ պուլսը մեկ րոպեում 70-75 է: Կարող է փոխվել ֆիզիոլոգիական և պաթոլոգիական պատճառներից: Եթե սրտի բաբախումների թիվը հասնում է 60-40 զարկ, դա կոչվում է բրադիկարդիա: Եթե սրտի զարկերի թիվը 90 է և ավելի` տախիկարդիա:

Նորածինների մոտ 120-140 զարկ, մեկ տարեկանում 110-120, իսկ 15-20 տարեկանում` 85-90: Բաբախումների թիվը կարող է փոխվել օրվա ընթացքում, ֆիզիկական աշխատանքին, էմոցիաների ժամանակ, արտաքին միջավայրի փոփոխություններից` երբ Օ2-ի պարցիալ ճնշումը ընկնում է, երբ օրգանիզմում առաջանում է հիպօքսեմիա: Տախիկարդիա լինում է նաև մարմնի բարձր ջերմության ժամանակ:

                          1

1. Lava la lechuga y los tomates.

2. Corta las verduras en trozos pequenos.

3. Anade al atu՛n a las verduras troceadas.

4. Mezcla al aceite, el vinagre y la sal en una taza.

5. Serve la ensalada mezclada con el alino anterior.

                              2

1. Prepara todos los ingredientes, antes de empezar.

2. Compra siempre productos de primera calidad.

3. Elabora siempre un menu՛ equilibrado.

4. Usa siempre aceite de oliva.

5. Anade algu՛n detalle imaginativo a tus platos.

6. Recoge bien la cocina, una vez terminado tu trabajo.

 

 

Hoy es un día perfecto. ¿Sabes por qué? Porque hoy hay tarta de postre. Efectivamente, me gusta comer dulces. Por eso estoy tan contento. Yo vivo solo y nunca compro tartas o dulces. Como postre solo un día a la semana. Todos los miércoles, ceno en casa de mis padres y mi madre hace una tarta.

 

Me gustan las tartas grandes, pero mi madre solo hace tartas pequeñas. Ella siempre dice “esta es una tarta con pocos ingredientes, pero con mucho amor”. El azúcar está muy rico, pero es malo para la salud. Por eso, ella hace tartas pequeñas. Creo que es una buena idea: es un equilibrio entre vida dulce y vida sana.

 

A veces, intento hacer postres en casa. Normalmente, busco recetas por internet. Pero siempre hago algo mal. Casi siempre olvido un ingrediente. Y, a veces, pongo la tarta en el horno, voy a ver la tele y me olvido de todo. Dos horas después, tengo un postre negro en la mesa de la cocina.

Մի քաղցր կյանք

 

Այսօր հիանալի օր է: Գիտե՞ք, թե ինչու: Այսօր կարկանդակ կա: Իհարկե, ես սիրում եմ քաղցրավենիք ուտել: Ահա, թե ինչու եմ այսքան երջանիկ: Ես մենակ եմ ապրում, և երբեք չեմ գնել կարկանդակներ ու քաղցրավենիքներ: Շաբաթվա մեջ միայն մի օր եմ աղանդեր ուտում: Ամեն չորեքշաբթի, ընթրում եմ ծնողներիս տանը, և իմ մայրը կարկանդակ է պատրաստում:

 

Ես սիրում եմ մեծ կարկանդակներ, բայց իմ մայրը միայն փոքր կարկանդակներ է պատրաստում: Նա միշտ ասում է. ,,Այս կարկանդակների բաղադրությունը քիչ է, բայց մեծ սիրով է,,: Շաքարավազը շատ հարուստ է, բայց այն վնասակար է առողջությանը: Ահա, թե ինչու է նա փոքր կարկանդակներ պատրաստում: Կարծում եմ, որ դա լավ գաղափար է: Դա հավասարակշռությունն է քաղցր կյանքի և առողջ կյանքի միջև:

 

Երբեմն, ես եմ փորձում տանը աղանդեր պատրաստել: Սովորաբար, ես բաղադրատոմսեր եմ փնտրում համացանցում: Բայց ես միշտ ինչ- որ բան սխալ եմ անում: Ես գրեթե միշտ մոռանում եմ բաղադրիչները։ Ես կարկանդակները ջեռոցում եմ դնում, և հեռուստացույց եմ դիտում, այդ ընթացքում մոռանում եմ ամեն ինչ: Երկու ժամ անց, ես խոհանոցի սեղանին եմ դնում վառված աղանդերը:

1. A mi hija no le gustan los tomates.

2. A los bebe՛s les gustan los ositos de peluche.

3. A ellos les gusta jugar al parchis.

4. A ti no te gustan los videojuegos.

5. A los gatos les gusta beber leche.

6. A el le gusta el coche de papa՛.

7. A quie՛n les gusta los girasoles?

8. A nosotros no nos gusta el estre՛s.

9. Al chico le gusta bucear y nadar en el mar.

10. A Francisco le gusta el pescado y la carne.

11. A vosotros os gusta el cochinilla.

 

2.

 

En nuestro tiempo libre a nosotros nos gusta montar en bicicleta y tambie՛n nos gusta dar un paseo en un parque o caminar en las montanas porque nos encanta tener contracto con la naturaleza.

 

En verano nos gusta mucho ir a la playa para tomar el sol. Cuando hace mal tiempo nos gusta leer un libro o ver una buena pelicula en la television. No nos interesan las peliculas de accio՛n, porque normalmente son violentas y a nosotros la violencia no nos gusta nada.

 

A mis amigos les gusta navegar en internet ya que a veces pueden encontrar cosas que les interesa, por ejemplo, articulos de revistas electro՛nicas o informacio՛n de otras culturas.

 

Los fines de semana me encanta encontrarme con mis amigos para tomar una copa, no me gusta quedarme solo en casa el sa՛bado por la noche.

 

Despue՛s nos gusta ir a bailar porque a todos nos encanta las discotecas del centro donde siempre hay buena mu՛sica.

 

3.

 

1. Te gusta manejar el auto?

Si, y me gusta manejarlo ma՛s cuando mi papa՛, no esta՛ en casa.

2. Le gustan esos cuadros?

3. Cuando a Luisa no le gusta la comida, ella se va a su cuarto.

4. Cua՛nto dinero les gusta gastar a Uds. para las regalos de cumpleanos?

5. Si, a ellos les gusta ir de paseo.

6. Les gustan los deportes?

7. A ellos les gusta la universidad?

Si, les gusta mucho.

8. A ti te gustan los dulces?

Si, me gusta mucho, pero me gusta ma՛s el chocolate blanco.

 

 

José es un chico de España. Él es español. Él vive en Asturias, una zona que está al Norte. José vive muy cerca de la playa porque él vive en Gijón. Es una ciudad que tiene playa. José va todos los días a la playa. A José le gusta mucho hacer deporte. Él corre todos los días 10 kilómetros por la playa. José también hace surf. Él tiene una tabla de surf. A José le gusta mucho Gijón porque puede hacer muchas cosas. José tiene muchos amigos. Ellos van a la playa cuando salen de la escuela. La arena de la playa es muy fina. La mejor playa de Gijón es San Lorenzo. Es la playa de la fotografía. En esta playa hay gente todo el año. José y sus amigos van muchas veces a San Lorenzo.

Hacer- զբաղվել

deporte- սպորտ

correr- վազել

surf- ճամփորդել

arena- ավազ

fina- բարակ

mejor- լավագույն

 

Խոսեն մի տղա է Իսպանիայից։ Նա իսպանացի է։ Նա ապրում է Աստուրիասում, որը գտնվում է հյուսիսում։ Խոսեն ապրում է լողափին շատ մոտ, քանի որ ապրում է Խիխոնում։ Այն քաղաք է, որն ունի լողափ։ Խոսեն ամեն օր գնում է լողափ։  Խոսեն սիրում է սպորտով զբաղվել։

Առաջին եռօրյա մեկնումն էր առաջին կուրսի ուսանողների հետ։ Նաև առաջինն էր որը Արատեսի սահմաններից դուրս էր։

Անհամբերությամբ սպասում էի հենց այս ճամփորդությանը, երկու օր անընդմեջ սպասողականությունից չէի կարողանում քնել։

Առաջին օրը եղանակը մի փոքր խոնավ էր, անձրև էր գալիս, բայց այդ ամենը մեզ ընդհանրապես չխանգարեց մեր պլանները իրագործելուն։ Այցելեցինք Թումանյանի Տուն թանգարան, Լոռվա ծովեր, այցելեցինք նաև սուրբ Գրիգոր եկեղեցի և այլուր։ Այդ օրը գիշերեցինք Մարց գյուղում, այնքան հավես էր միջանցքի մուտքի մոտ կար լի՜քը ցեխոտ կոշիկներ։

Իրականում ամեն ինչ չափից դուրս լավ կազմակերպված էր, դրա համար շնորհակալ եմ կազմակերպիչներից՝ ընկեր Մարիամից, ընկեր Էլյայից և ընկեր Տիգրանից, մեր երեք օրը ահավոր հավես և հետաքրքիր կազմակերպելու համար։ Ինքս հասկանում եմ, թե ինչքա՜ն դժվար է այդքան մարդկանց ուշադիր լինելը։

 

 

 

Церковь была построена в 1882-1887 гг. на месте старого храма Пайташен, по инициативе католикоса Геворга V (Суренянца). «Семь ран» появилась на месте часовни, в которой хранилась икона «Семь скорбей Святой Богородицы». Согласно преданию, икона была написана непосредственно с  Девы Марии на овечьей шкуре. Со всей Армении верующие приезжают в храм, чтобы приложиться к легендарному образу. В Александраполь (Гюмри) икона попала в 1830 году из г. Гасангалы с армянскими беженцами. В 1831 году она спасла армянский народ от засухи.

Церковь Св.Богородицы – базилика, выполненная из обработанного черного туфа. От армянских традиционных культовых построек она отличается не только архитектурными особенностями, которые очевидны специалистам, но и внутренним убранством. С первого взгляда посетителям храма он может показаться даже православным, т.к. встречает верующих потрясающим алтарем с иконостасом. Лики святых изображены на лазурном фоне, обведенные золотом.

Высота храма составляет 22 метра. Отличается Семь ран от других церквей еще и тем, что имеет шесть так называемых пристроек –  разных размеров и с разными функциями.  Особенно примечательна пристройка у северо-западной стены, где можно увидеть подарок католиков – распятье Иисуса Христа, размером почти в натуральную величину.

Уникальность храма Семь ран заключается еще и в том, что он имеет пять разных алтарей, предусмотренных для последователей разных конфессий. Главный алтарь, естественно, предназначен для адептов Армянской Апостольской Церкви, остальные – для православных, католиков, ассирийцев. Еще два алтаря находятся на втором этаже.

Сегодня церковь Святой Богородицы является одной из главных достопримечательностей «культурной столицы» Армении. Во дворе храма покоятся священнослужители, ставшие жертвами сталинских репрессий. Они нашли свой последний приют под отблесками золотистого креста, сохранившего отверстия от турецких пуль. На противоположной стороне дворика неподъемным грузом лежат два малых купола церкви, разрушенных во время страшного землетрясения 7-го декабря 1988 года. Церковь продолжает давать народу духовные силы и внушать веру в то, что стоять всегда необходимо до последнего.

Ида Саркисян

Թեմա 3

Կարդալ նյութի 12 էջում գտնվող դասախոսությունը:

Այնուհետև սխեմատիկ ձևով, տարբեր գույներով պատկերել բոլոր թաղանթները: Տեղադրել բլոգում:

Երկրաբանական հիմքը

Երկրաբանական հիմքը լանդշաֆտային թաղանթի հիմքն է, որի վրա մենք կատարում ենք տարբեր աշխարհագրական երևույթներ և ապրում ենք ։

Հողային բաղադրիչ 

Այն ինչպես մարդու համար, այնպես էլ կարևոր նշանակություն ունի լանդշաֆտագիտության մեջ։ Հողը արհեստականորեն ստեղծելն անհնար է, այն լինում է միայն բնական ճանապարհով տտեղծված։

Ռեիլեֆը որպես լանդշաֆտի բաղադրիչ 

Տեղի բարձրությունը բավականին կարևոր է ռեիլեֆի մեջ։ Լեռների թեքությունը, մասնատման կտությունն ու լանջերի կողմնադրությունը։

Կլիմայական բաղադրիչ 

Արգելակման ճառագայթումը, օդային զանգվածները, խոնավությունը, ծովի մքտիկությունը կլիմայի հիմնական բաղադրիչներն են։

Ջրերը 

Ջուրը շատ կարևոր նշանակություն ունի մարդկանց, կենդանիների և բույսերի համար: Եթե օվկիանոսներում, ծովերում, լճերում չկա ջրի շրջանառություն, ապա այդ օրգանական աշխարհն աղքատ է:

Կենսոլորտ 

Երկրագնդի վրա կենսոլորտն ամենուրեք է: Կենսոլորտում կա բիոտա ,հասկացությունը,, , որը բույսերի և կենդանիների միասնությունն է: Կենսոլորտը ամենից ինտենսիվ զարգացել է կարբոնի ժամանակաշրջանում:

Անթրոպոգեն բաղադրիչ 

Այս բաղադրիչի կենտրոնում կանգնած է մարդը: Մարդը շատ վնասներ է հասցնում բնությանը, ոչնչացնում է անտառների 70 %- ը, և շատ ռեսուրսներ է վատնում:

 

Sustantivo – Գոյական

 

Գոյականը դարձնել հոգնակի։

Mesa – mesas
libro – libros
ventana – ventanas
pared – paredes
calle – calles
amigo – amigos
hermana – hermanas
padre – padres
sillón – sillones
casa – casas
habitación – habitaciones
flor – flores
color – colores
cine – cines

 

 

Ավելացնել գոյականի հոդը (el, la, los, las)

a silla                      los profesores

el hermano             la cocina

los padres                 los apartamentos

la casa                     los libros

las amigas                las mesas

la ventana              el estudiante

el tomate                el peluquero

 

Ընտրել համապատասխան հոդը։

1. La casa es muy grande.
2. En la clase hay unas mesas.
3. El libro está sobre la mesa.
4. Mi amigo tiene una casa bonita.
5. La clase empieza a las nueve.
6. En la cocina hay una mesa.
7. Angel está en el salón.
8. El coche es rojo.

Շաբաթ օրը բավականին ուշ սկվեց, քանի որ ամբողջ գիշեր լավ չէի քնել։ Մոտավորապես ժամը տասին մայրիկս ինձ արթնացնում է շատ ուրախալի լուրով։ Նա ինձ ասաց, որ շտապ արթնանամ, քանի որ եղբայրս է գալու տուն մի քանի ժամով, և պետք է վեր կենամ, որպեսզի նրա սիրելի ուտեստը պատրաստեմ։ Իրականում մենք չպետք է իմանաինք նրա գաու մասին, նա ուզում էր մեզ անակնկալ անել, բայց մենք  իմացել էինք։ Խոհանոցում եղբորս սիրելի ուտեստները պատրաստելու ժամանակ նա հանկարծակի տուն է մտնում իր ընկերոջ՝ Վահեյի հետ։ Բոլորս շատ ուրախանում և ոգևորվում ենք նրա վերադառնալուն։  Ցավոք մի քանի ժամով էր եկել և կարոտներս չհասցրեցինք առնել։

 

Այդ ժամանակ շիլաշփոթ էր կատարվում մեր տանը, բոլորս զբաղված էինք ինչ որ բաներով։ Տանը շատ գործ կար անելու, բայց ես պարզապես ցանկանում էի նստել եղբորս կողքը։ Դե մայրիկն էլ բնականաբար ինձ անընդհատ կանչում էր գործ անելու, իհարկե փնփնթալով, բայց միևնույնն է բոլոր գործերը կատարեցինք։

Եղբայրս անընդհատ մայրիկի վրա խոսում էր, որ նա վերջացնի և գա ուղղակի միասին նստենք ։ Վերջապես եկավ այն պահը, երբ բալորով նստեցինք սեղանի շուրջ։ Ցավոք եկավ այն պահը, երբ պետք է արդեն եղբորս պետք է չաստ ճանապարհեինք։ Օրս բավական լարված էր և ես ազնվորեն կարող եմ ասել, որ ընդհանրապես հեռախոսով չեմ զբաղվել։  Երեկոյան, երբ արդեն վերադարձանք տուն արագ տան գործերը վերջացրեցինք և ես մոտ երկուսից երեք ժամ համակարգչով զբաղվեցի մի փոքր էլ դաս արեցի ։ Դրանից հետո մի քիչ ընտանիքիս հետ անցկացրեցի և գնացի քնելու։

Սովորաբար ես անտեղի շատ եմ ժամանակս անտեղի վատնում, մոտ չորսից վեց ժամ։